Mardin’in Görülmesi Gereken Tarihi ve Turistik Yerleri
Dini ve kültürel bir tarih ile dolu Mardin, üçüncü yüzyıla kadar uzanan tarihi, labirent gibi dar geçitlerden oluşan bir tepenin altında yayılan ve eski taş evlerin süslediği sokakları, modern ve gelenekseli birleştiren ambiyansı, zamansız cazibesi ve kültürel mirası ile görülmesi gereken tarihi ve turistik mekanlar ile doludur.
Tarihi açıdan bu çok zengin şehir, bir zamanlar medeniyetin beşiği olarak gösterilen Mezopotamya olarak bilinen yerdedir. Süryanilerden, Hristiyanlar, Araplar ve daha sonra Osmanlı ile Türklerin eline gelen Mardin’de, bu farklı medeniyetlerin izleri bugün hala görülebilir.
Mardin, keşfedilmeye Eski Kent bölgesinden başlanabilir. Sokaklar, arabalar için çok dar olduğundan, eski şehir yürüyerek keşfedilebilir. Şehir, ziyaretçilerine daha pek çok cazibe merkezi de sunmaktadır.
Çok kültürlü tarihi ve etkileyici turistik mekanları ile modern ve gelenekseli buluşturan Mardin seyahatinde mutlaka gezilmesi gereken yerler arasında ayrıca; Sakıp Sabancı Mardin Müzesi, Mardin Çarşı, Kasımiye Medresesi, Zinciriye Medresesi, Deyrüzzaferan Manastırı, Mor Behnam Kırklar Manastırı, Mardin Müzesi, Ulu Cami, Şehidiye Cami, Mardin Kalesi, Şahtana Ailesi Evi, Dara Antik Kenti ve Mor Gabriel Manastırı da yer almaktadır.
Sakıp Sabancı Mardin Müzesi
Mardin merkez ilçesinde bulunan Sakıp Sabancı Mardin Müzesi, merkeze 5 km uzaklıktadır. Ulaşım, Yeni Yol Caddesi üzerinden sağlanmaktadır.
Şehrin tarihi ve kültürüne kapsamlı bir giriş yapmak için ziyaret edilmesi gereken Sakıp Sabancı Mardin Müzesi, tarihte kışla olarak kullanılan bir binada hizmet vermektedir.
Mardin’in şaşırtıcı ve karmaşık tarihinin izini süren bu son derece ilginç müze, yüzyıllar hakim olan Müslüman, Hristiyan, Kürtler ve diğer kültür ve dinlerin karışımını daha derin bir şekilde anlamak için şehrin en iyi adresidir.
Sergileri, İngilizce çevirileri, multimedyaları, videolu röportajları, Mardin’in tarihinin ötesine geçen ve yerel el sanatlarını tanıtan eserleri ile müze, şehrin özel hikayesini anlatmaktadır. Tüm sergi odalarında bilgilendirici açıklama panelleri mevcuttur. Müzenin alt katındaki sanat eserleri de görülmeye değerdir.
Sakıp Sabancı Mardin Müzesi, Pazartesi günleri hariç 08:30 ile 17:30 saatleri arasında ziyaret edilebilir. Giriş ücreti kişi başı 30 TL ve indirimli 10 TL’dir.
Mardin Çarşı
Mardin merkez ilçesinde bulunan Mardin Çarşı, merkeze 6 km uzaklıktadır. Ulaşım, Yeni Yolu Caddesi ve 1. Cadde üzerinden sağlanmaktadır. Mardin’in dik ve engebeli sokakları nedeniyle, yürüyerek ulaşım daha rahattır.
Mardin sokaklarını süsleyen hareketli çarşıları, bu tarihi kentte yaşamı anlamak için mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerlerdir. Mardin’de, ziyaretçilerin keşfedebileceği birkaç farklı çarşı bulunmaktadır. Bunların başında Kayseriye Çarşısı ve Tellallar Çarşısı gelmektedir.
Çarşı kültürü, Mardin’de 16.yüzyıla kadar gitmektedir. Kayseriye Çarşısı ile Akkoyunlu döneminde başlayan çarşı kültürü, 17.yüzyılda Revaklı Çarşısı ile git gide gelişmiş ve birçok çarşı açılmıştır.
Mardin’in dar sokaklarındaki bu labirent gibi çarşıların hepsi birbirine çıktığından, gezmesi ve keşfetmesi oldukça kolaydır.
Çarşılara yapılacak ziyaretlerde; mücevher ve takılar, bakır ve gümüşler, yöresel ürünler, ayakkabılar, ahşap ürünler, eşek sütü sabunları, baharatlar, halı, kilim, kahve ve çok daha fazlası bulunabilir. İkinci el kıyafet de burada oldukça yaygın bir şekilde satılmaktadır.
Kasımiye Medresesi
Artuklu ilçesinde bulunan Kasımiye Medresesi, merkeze 2.5 km uzaklıktadır. Ulaşım, Yeni Yol Caddesi üzerinden sağlanmaktadır. Taksi ve yürüyerek ulaşım da sağlanabilir.
Eski şehir olarak bilinen bölgenin biraz dışında yer alan Kasımiye Medresesi; 15.yüzyıl mimari anlayışını yansıtan yapısı, özellikle ana kapısı, iç avlusu ve süslemeleri ile son derece etkileyicidir.
Medrese, yalnızca mimarisi ile değil, manzaraları için de görülmeye değerdir. Burası, özellikle gün batımını izlemek için harika bir mekandır.
15.yüzyıldan kalma bu kompleks yapının ilk dikkat çeken özelliklerinden biri de huzurlu atmosferidir. Üst katına çıkılarak, bir zamanlar Kuran öğrenen öğrencilerin çalıştıkları odaları gezebilirsiniz. Ayrıca, ana kapısındaki şaşırtıcı derecede ayrıntılı taş işlemeleri de mutlaka görülmelidir.
Kasımiye Medresesi, haftanın her günü ziyarete açıktır ve ziyaret için ücret talep edilmemektedir.
Zinciriye Medresesi
Mardin merkez ilçesinde bulunan Zinciriye Medresesi, merkeze 6 km uzaklıktadır. Ulaşım, Yeni Yol Caddesi ve 1. Cadde üzerinden sağlanmaktadır. Taksiler ile ulaşım da rahattır.
Şehrin en görkemli medreselerinden biri olan Zinciriye Medresesi, yüksek bir noktadan şehre bakan konumu ile de etkileyicidir. 1385 yılında İsa Bey tarafından inşa edilmiştir. Kubbeli bir cami, külliye, türbe ve iç avlulardan oluşmaktadır.
Avlusunda, medresenin etkileyici geometrisini yansıtan küçük bir çeşme de bulunmaktadır. Ana kapısının üzerindeki oymalar da etkileyicidir. Mardin’in en iyi korunmuş binalarından biri olarak iç avlu ve dış yapısı keşfedildikten sonra, muhteşem manzarasının keyfini çıkarmak için çatıya çıkmak da ihmal edilmemelidir.
İslam sanatının güzel bir örneği olan Zinciriye Medresesi, haftanın her günü 18:00’a kadar ziyarete açıktır. Girişler ücretsizdir.
Deyrüzzaferan Manastırı
Eskikale mevkiinde bulunan Deyrüzzaferan Manastırı, şehir merkezine 12 km uzaklıktadır. Ulaşım, D-955 üzerinden sağlanmaktadır.
Bu eski Süryani Ortodoks manastırı, etkileyici mimarisi ve tarihi önemi ile Mardin’de gezilmesi gereken tarihi yapılardan biridir. 500’lü yıllarda inşa edilen manastır, günümüzde hala aktif olarak kullanılmaktadır.
Ana kilise bölümünün dışında, içinde bir mezar şapeli ve etkileyici bir tavana sahip bir yeraltı odası da bulunmaktadır. Güneş Tapınağı, Meryem Ana Kilisesi ve Azizler Evi bu tarihi yapının önemli bölümleridir.
Deyrüzzaferan Manastırı, haftanın her günü 08:30- 16:30 saatleri arasında ziyarete açıktır. Giriş için herhangi bir ücret talep edilmemektedir.
Mor Behnam Kırklar Kilisesi
Artuklu ilçesinde bulunan Mor Behnam Kırklar Kilisesi, merkeze 6 km uzaklıktadır. Ulaşım, 1. Cadde üzerinden sağlanmaktadır. Taksi ile ulaşım da kolaydır.
Tarihi 4.yüzyıla kadar uzanan kilise, girişinin üzerindeki ince oymaları, iç mekan süslemeleri, ikonları, resimleri, sakin iç avlusu, güzel tabloları ve huzurlu atmosferi ile oldukça etkileyicidir.
Kilisede, günümüzde hala Pazar günleri ziyaretçilerin katılabileceği dualar gerçekleştirilmektedir. Pazar günleri dışında da ücretsiz olarak ziyaret edilebilir.
Mardin Müzesi
Mardin şehir merkezinde Cumhuriyet Meydanı’nda bulunan Mardin Müzesi’ne ulaşım 1. Cadde üzerinden sağlanmaktadır. Merkezi konumu ile yürüyerek ulaşım da kolaydır.
Şehrin en görkemli 19.yüzyıl evlerinden birinde yer alan Mardin Müzesi, Güneydoğu Anadolu’nun zengin tarihini sergilemektedir. Koleksiyonu küçük olsa da oldukça iyi hazırlanmıştır. Özellikle, Tunç Çağı’ndan kalma çanak çömlek sergileri ve M.Ö 3000’li yıllardan kalma taş araba mutlaka görülmelidir.
Müzede, sergi alanlarının dışında cam boyama, kumaşa baskı ve Ebru gibi eğitim bölümleri de bulunmaktadır. Ziyaretçiler, burada isteğe bağlı olarak ücretsiz sikke de bastırabilir. Terası da oldukça etkileyicidir.
Klasik bir müzeden daha fazlası olan Mardin Müzesi, Pazartesi günleri hariç 18:00’a kadar ziyaret edilebilir. Giriş ücreti 10 TL’dir. Öğrenciler ücretsiz olarak ziyaret edebilir.
Ulu Cami
Mardin şehir merkezinde bulunan Ulu Cami, merkeze 550 metre uzaklıktadır. Ulaşım, Mut 104 Sokak üzerinden sağlanmaktadır. Merkezi konumu ile yürüyerek ve taksi ile ulaşım da rahattır.
Mardin çarşısının doğu ucunda bulunan Ulu Cami’nin tarihi 11.yüzyıla kadar uzanmaktadır. Artuklu Hükümdarının emriyle yaptırılan bu tarihi cami; geniş avlusu, minaresi ve benzersiz taş oymaları ile oldukça etkileyici bir görünüme sahiptir. Oldukça sade bir şekilde düzenlenmiş iç kısmı da görülmeye değerdir.
Şehidiye Cami
Mardin Merkez ilçesinde Şehidiye mevkiinde bulunan Şehidiye Cami’ye ulaşım 1. Cadde üzerinden sağlanmaktadır. Merkezi konumu ile yürüyerek ve taksi ile ulaşım da rahattır.
1300’lü yıllarda inşa edilen Şehidiye Cami, ince oymalara sahip mimarisi ile oldukça etkileyicidir. Eklemeler ve onarım nedeniyle orijinalliğini büyük ölçüde kaybetmiş olsa da, süslü cephesi ve tarihi atmosferi ile Mardin’in görülmeye değer camilerinden biridir.
Şehidiye Cami, günümüzde hala ibadete ve ziyarete açıktır. Haftanın her günü ücretsiz olarak ziyaret edilebilir.
Şahtana Ailesi Evi
Mardin merkez ilçesinde Medrese mevkiinde bulunan Şahtana Ailesi Evi, merkeze 1-2 km uzaklıktadır. Ulaşım, Çağatay Caddesi üzerinden sağlanmaktadır.
Şahtana Ailesi Evi, 19.yüzyıl konak mimarisinin Mardin’deki en güzel örneklerinden biridir. Aynı zamanda Eski PTT Binası olan bu tarihi yapı, bugüne kadar görebileceğiniz en süslü postane binası olabilir.
1890 yılında bir aile evi olarak inşa edilen bu bina, 1950’li yıllardan sonra postane olarak kullanılmıştır. Günümüzde, restore edilen ana bölümü ile tarihi bir mekan olarak ziyarete açılmıştır.
Şahtana Ailesi Evi’nin zemin katından üst kattaki terasta bulunan kafeye çıkan merdivenler ve bu merdivenlerin sunduğu manzaraları ile mutlaka görülmelidir.
Mardin Kalesi
Mardin merkez ilçesinde Şar mevkiinde bulunan Mardin Kalesi, merkeze 3 km uzaklıktadır. Ulaşım, 1. Cadde üzerinden sağlanmaktadır. Merkezi konumu ile taksiyle ulaşım da rahattır.
Bir kaya üzerinde Mardin’in tepesinde yükselen Mardin Kalesi, aynı zamanda Kartal Yuvası adıyla da bilinmektedir.
Tarihte Sümerler, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Emeviler, Selçuklular, Osmanlılar ve daha pek çok medeniyete ev sahipliği yapan kalede, 300’lü yıllarda ateşe tapan bir kral yaşamış ve iyileştikten sonra 12 yıl boyunca burada kalmaya devam etmiştir.
Mardin Kalesi; tarihi atmosferi, yamacındaki kafeleri, Mezopotamya manzaralarıyla taşın sanata dönüşünün muhteşem örneği olarak mutlaka görülmelidir. Kalenin iki muhteşem aslan kabartması da görülmeye değerdir.
Kalenin iç mekanı ziyarete kapalıdır.
Dara Antik Kenti
Mardin şehir merkezine 35 km uzaklıkta bulunan Dara Antik Kenti’ne ulaşım D-955 Karayolu üzerinden sağlanmaktadır.
Eski bir Roma kenti olan Dara, Güneydoğu Anadolu’nun gizli hazinelerinden biridir. Ege’deki Efes ve Bergama kadar popüler olmasa da; geniş kaya mezar alanları, tarihi kalıntı bölümleri, su kemerleri, 10 bin metreküp su kapasitesine sahip yer altı sarnıçları, zindanı ve etkileyici atmosferi ile görülmeye değerdir. Burası aynı zamanda, Mezopotamya’da ilk sulama kanallarının yapıldığı yerdir.
Kaya mezarları bölümünün yanındaki Antik Dara Cafe, serinletici bir içecek ile rahatlamak için ziyaret edilebilir.
Dara Antik Kenti, 09:30- 18:30 saatleri arasında ziyaret edilebilir. Girişler ücretsizdir.
Mor Gabriel Manastırı
Güngören ilçesinde bulunan Mor Gabriel Manastırı, şehir merkezine 90 km uzaklıktadır. Ulaşım, D-380 Karayolu üzerinden sağlanmaktadır.
Dünya üzerindeki en eski Süryani manastırı olan Mor Gabriel Manastırı’nın tarihi 300’lü yıllara kadar gitmektedir. Tur Abdin bölgesindeki iki keşiş tarafından kurulmuştur.
Farklı zamanlarda üzerine eklenerek bugünkü haline getirilen manastır, günümüzde hala aktif olarak kullanılmaktadır. Bazı odaları kullanımda olduğundan, belirli bölümleri ziyaret edilebilmektedir. Alt katındaki mezar odasında, manastırı inşa eden keşişlerin mezarları da yer almaktadır.
Mor Gabriel Manastırı, 08:00 ile 17:00 saatleri arasında ziyarete açıktır. Giriş için bağış yapılması gerekmektedir ve ücreti 5 TL’dir.